Detaylı Digital Restorasyon / Renk ve Yoğunluk Düzeltme / Çizik ve Toz kapatma :
Digital restorasyon aşamasının da sabır konusunda fiziksel restorasyondan aşağı kalır yanı yok tabii.
Günümüz tarama teknolojileri ile film yüzeyindeki basit çizikler – tozlar işlem sırasında on-line maskelenebiliyor. Eski kameraların çekim koşullarından kaynaklanan sallantılar, "stabilize" edilebiliyor. Ancak yine de bu işlemlerin tatmin edici bir sonuca ulaşması için, filmin tek tek planlarına ayrılıp gerekirse kare kare işlenmesi gerekli. Teknik işlemleri bilgisayarlar yapıyor olsa da, programı yönlendirecek olan insan faktörü, yapılan işin teknik ve estetik kalitesi için çok önemli. Filmlerin planlarına, sahnelerine uygulanacak ışık, yoğunluk ve renk düzelmesi (color correction) teknik olduğu kadar artistik ve estetik bir bakış açısı, hatta genel olarak tarih ve detayda sinema tarihi bilgisi gerektirmekte. Restorasyonu yapılan kendi filmini izlediğinde, yönetmenin “Bu perdede oynayan benim filmim değil, bambaşka bir atmosferi olmuş” dediğine sıkça şahit olmaktayız. Bu yüzden, teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin, film restorasyonu işinde uzman kişlerin çalışmasının önemi son derece önemlidir. Konuyu daha fazla uzatmadan buna kısa bir örnek vereyim; Toz temizleme “dust busting” programı ile işlem gören bir filmde, eğer işlemi yapan teknisyen dikkatli değilse ve “estetik gözü” yoksa, program bir sahnede vapurların üzerinde uçan martıları toz olarak algılayıp silebilir. Elektronik ortama aktarılan bir filmin televizyon formatlarına göre 1 saniyede 25 kare görüntüsü olduğunu ve detaylı bir dijital restorasyonda filmin her karesi ile ayrı ayrı uğraşılması gerektiğini düşünürsek, 90 dakikalık uzun metrajlı bir film için 135.000 karelik emek zaman ve kullanılan programın özelliklerine göre “rendering” ve “mastering” süreleri harcanması gerekmektedir. Tabii filmin orijinal negatifinden çalışılıyorsa bu işlemlere ayrıca ses senkron işlemlerini de ilave etmek gerekiyor…
® Şenol Er